Đáng chú ý, dự án cao tốc Móng Cái - Vân Đồn được đầu tư bằng hình thức xây dựng, kinh doanh, chuyển giao (BOT) có thu phí, dự án trên chủ đầu tư cũng vay vốn của ngân hàng trong nước... Chính vì vậy, suất đầu tư và lãi suất vay vốn sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến mức phí, thời gian thu phí của vòng đời dự án, ảnh hưởng đến người dân, doanh nghiệp.

Bộ Kế hoạch và Đầu tư đề nghị tỉnh Quảng Ninh rà soát lại suất đầu tư dự án cao tốc Móng Cái - Vân Đồn.

Cụ thể, theo quyết định của tỉnh Quảng Ninh vào cuối tháng 4/2017, tổng mức đầu tư dự án cao tốc Móng Cái - Vân Đồn là khoảng 16.000 tỷ đồng, trong đó vốn chủ sở hữu và huy động của nhà đầu tư là hơn 13.400 tỷ đồng, vốn nhà nước tham gia giải phóng hạ tầng là hơn 2.500 tỷ đồng.

Theo quy định của Luật Đầu tư công, dự án trên có sử dụng vốn đầu tư của Nhà nước, nên thuộc nhóm A - dự án thuộc thẩm quyền của Thủ tướng nên phải thực hiện theo các quy định của dự án đầu tư công.

Trước đó, dư luận xôn xao khi dự án cao tốc Móng Cái - Vân Đồn được Bộ Giao thông - Vận tải (GTVT) đề xuất đứng ra làm chủ đầu tư, vay vốn của Trung Quốc khoảng 300 triệu USD (6.800 tỷ đồng) trong tổng vốn 382 triệu USD (8.700 tỷ đồng) thực hiện dự án. Sau đó nhiều cơ quan bộ ngành, chuyên gia và ngay cả phía tỉnh Quảng Ninh phản đối việc vay vốn Trung Quốc. Tỉnh Quảng Ninh sau đó xin lại dự án, gọi đầu tư bằng nguồn vốn tư nhân trong nước.

Như vậy, so với tổng vốn đầu tư dự án ban đầu khoảng 8.700 tỷ đồng, tổng mức đầu tư dự án theo quyết định của tỉnh Quảng Ninh đưa ra trong Quyết định đầu tư dự án đã tăng gần gấp đôi.

Đặc biệt, về tổng mức đầu tư, theo báo cáo của tỉnh Quảng Ninh, suất đầu tư dự án nói trên là 146,69 tỷ đồng/km đường cao tốc.

Bộ KH&ĐT cho rằng theo Quyết định số 706/QĐ-BXD ngày 30/6/2017 của Bộ Xây Dựng, về công bố suất đầu tư xây dựng công trình và giá xây dựng tổng hợp bộ phận kết cấu công trình năm 2016, cao tốc 4 làn xe có suất vốn đầu tư khoảng 122,49 tỷ đồng/km, và định mức chi phí xây dựng là 100,32 tỷ đồng/km.

Như vậy, theo so sánh của Bộ KH&ĐT, mỗi km đường cao tốc Móng Cái - Quảng Ninh đã cao hơn từ 20 tỷ đồng đến hơn 46 tỷ đồng/km so với suất đầu tư xây dựng công trình và giá xây dựng tổng hợp của Bộ Xây dựng.

Bộ KH&ĐT khẳng định: Việc báo cáo suất đầu tư cao hơn, Bộ KH&ĐT đề nghị tỉnh Quảng Ninh rà soát lại cách tính suất vốn đầu tư bao gồm phương án thiết kế, quy mô đầu tư hợp lý để đảm bảo hiện quả, phù hợp với định mức của Bộ Xây Dựng công bố.

Trường hợp có lý do dự án có tính riêng biệt, địa hình, vận chuyển khó khăn cần đề nghị nêu rõ trong báo cáo thuyết minh báo cáo nghiên cứu khả thi dự án.

Ngoài vấn đề suất đầu tư, lãi suất vay vốn của ngân hàng thương mại của dự án cũng được Bộ KH&ĐT đề nghị tỉnh Quảng Ninh rà soát chặt chẽ. Cụ thể, tỉnh này đã đưa 2 phương án tính toán chỉ tiêu tài chính, nhưng chưa kiến nghị lựa chọn phương án cụ thể, Bộ KH đề nghị Quảng Ninh lựa chọn phương án cụ thể để lập hồ sơ mời thầu, lựa chọn nhà thầu.

Về vốn vay, vốn vay phải đảm bảo nguyên tắc không vượt quá lãi suất trung bình cho vay trung và dài hạn của 4 ngân hàng thương mại nhà nước.

Về phí và thu phí, Bộ KH&ĐT yêu cầu tỉnh Quảng Ninh bổ sung ngay phương án về thu giá sử dụng dịch vụ đường bộ bằng điện tử không dừng. Theo quyết định của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội từ năm 2019, tất cả các dự án BOT phải thực hiện việc thu phí không dừng.

Tác giả: Nguyễn Tuyền

Nguồn tin: Báo Dân trí