Báo cáo thường niên năm 2017 của Công ty cổ phần VNG đã hé lộ những thông tin liên quan đến hoạt động của Tiki, một trong những trang thương mại điện tử giữ thị phần lớn tại thị trường Việt Nam. Theo đó, khoản lỗ mà Tiki ghi nhận trong năm 2017 đạt hơn 282 tỷ đồng, gấp gần 3 lần vốn điều lệ của doanh nghiệp này.
Trước đó năm 2016, Tiki cũng báo lỗ hơn 40 tỷ đồng. Tổng cộng hai năm kể từ khi nhận khoản đầu tư của VNG, Tiki báo lỗ hơn 320 tỷ đồng.
 |
Tiki lỗ hơn 282 tỷ đồng trong năm 2017, gấp gần 3 lần so với vốn điều lệ (hơn 108 tỷ đồng vào cuối năm 2017). |
Được thành lập năm 2010 và đặt trụ sở chính tại TP HCM, Tiki bắt đầu khởi nghiệp với việc bán sách trực tuyến. Gần đây, trang còn kinh doanh các hàng hóa sản phẩm khác nhau như đồ dân dụng, thời trang, đồ công nghệ, sản phẩm chăm sóc sức khỏe và làm đẹp...
Trang thương mại điện tử này bắt đầu vòng gọi vốn đầu tiên vào năm 2012 từ quỹ đầu tư mạo hiểm Cyberagent, trước khi chốt khoản đầu tư của vòng Series B với tập đoàn Sumimoto. Tháng 5/2016, Tiki nhận khoản đầu tư 17 triệu USD từ VNG đổi lấy 38% cổ phần.
Với mức định giá hơn 1.000 tỷ đồng (45 triệu USD) cho một startup 6 năm tuổi, VNG khi đó chấp nhận bỏ ra hơn 104.000 đồng cho mỗi cổ phần của Tiki. Tuy nhiên, sau hơn 2 năm rót vốn, giá trị khoản đầu tư của VNG ngày càng bị ăn mòn.
Theo báo cáo tài chính năm 2017 của VNG, khoản lỗ trong công ty liên kết tiếp tục gia tăng trong năm khi đạt hơn 122 tỷ đồng, so với mức gần 90 tỷ của năm 2016. Trong đó, nguyên nhân chủ yếu do ghi nhận khoản lỗ từ việc rót vốn vào trang thương mại điện tử Tiki.
Theo báo cáo này, phần lỗ từ Tiki mà VNG ghi nhận theo tỷ lệ sở hữu (38%) trong năm 2017 là 125,3 tỷ đồng, tăng hơn 34% so với cùng kỳ năm trước. Giá trị khoản đầu tư vào trang thương mại điện tử này tính tới cuối năm chỉ còn 165,7 tỷ, giảm gần 219 tỷ so với giá trị vốn đầu tư ban đầu.
Giữa tháng 1/2018, tập đoàn thương mại điện tử lớn thứ hai ở Trung Quốc JD.com đã tiếp tục rót tiền đầu tư chiến lược vào Tiki. Lần đầu tư này từ JD chỉ chưa đầy hai tháng sau khi tập đoàn này tuyên bố "bơm" 44 triệu USD cho Tiki tháng 11/2017. Theo đó JD đã trở thành một trong những cổ đông lớn nhất của Tiki.
Hiện tỷ lệ nhà đầu tư nước ngoài trong cơ cấu của Tiki đã đạt hơn 40%, trong đó JD và Sumitomo là hai cái tên đứng đầu với sở hữu lần lượt 22,1% và 7,32%.
Liên tục ghi nhận khoản lỗ hàng trăm tỷ đồng trong những năm gần đây, câu chuyện của Tiki đang phần nào phản ánh bức tranh chung của ngành thương mại điện tử. Tuy nhiên, khác với những doanh nghiệp thông thường, bản thân những startup như Tiki không dựa vào lợi nhuận để định giá. Trong một thị trường có tốc độ tăng trưởng hai chữ số như thương mại điện tử, thị phần, doanh số bán hàng, giá trị mua trên mỗi khách hàng và tỷ lệ khách hàng quay lại mới là những yếu tố chính.
Theo Hiệp hội Thương mại Điện tử Việt Nam (VECOM), tốc độ tăng trưởng thương mại điện tử của Việt Nam năm 2017 đạt trên 25% và tốc độ này có thể được duy trì trong giai đoạn năm 2018-2020. Trong khi đó, báo cáo của Statista ước tính tổng doanh thu thương mại điện tử Việt Nam sẽ đạt 4 tỷ USD vào năm 2020.
Theo Financial Times, Tiki có tổng giá trị hàng hóa bán hàng năm - một chỉ số mà các trang web thương mại điện tử đo lường doanh thu, vào khoảng 240 triệu USD và phân phối hàng hóa trên khắp Việt Nam.
Tác giả: Minh Sơn
Nguồn tin: Báo VnExpress
