Ngư dân Quảng Bình trúng vụ cá nam năm 2017.

Năng lực đánh bắt xa bờ tăng cao

Đức Trạch là một trong ba xã có đội tàu đánh bắt xa bờ hùng hậu ở tỉnh Quảng Bình. Sau những thăng trầm của nghề biển và khó khăn do sự cố môi trường, người dân vẫn quyết tâm bám biển, nỗ lực vượt khó, giữ gìn và phát triển nghề biển của cha ông. Chủ tịch UBND xã Đức Trạch Hồ Đăng Chiến cho biết, toàn xã có hơn 500 tàu cá với tổng công suất gần 165.000 CV, khoảng 2.000 lao động đánh bắt trên biển. Đối với việc chi trả bồi thường thiệt hại do sự cố môi trường biển, đến cuối tháng 6, địa phương đã hoàn thành với số tiền 171 tỷ đồng.

Sự cố ô nhiễm môi trường biển ảnh hưởng nghiêm trọng đến nghề biển của tỉnh Quảng Bình, nhất là các nghề cá gần bờ. Tuy nhiên đây cũng là dịp để thúc đẩy phát triển các nghề khai thác hải sản xa bờ, bởi lẽ, ngư dân gần bờ chuyển sang làm bạn thuyền tàu xa bờ và mạnh dạn đóng mới tàu chuyển đổi nghề nghiệp. Tại các vùng biển bãi ngang đã xuất hiện nhiều tàu cá công suất lớn. Ngư dân Mai Văn Tuấn ở xã bãi ngang Hải Ninh, huyện Quảng Ninh là điển hình trong việc chuyển đổi nghề nghiệp khai thác. Anh hiện có hai tàu cá xa bờ lớn nhất huyện, với tổng giá trị đầu tư hơn 26 tỷ đồng. Năm 2017, doanh thu hai tàu đạt hơn bảy tỷ đồng, giải quyết việc làm cho hơn 22 lao động, với thu nhập ổn định từ bảy đến tám triệu đồng/người/tháng. Ngoài số tàu cá đóng mới theo Nghị định 67/2014/NĐ-CP thì năm 2017, ngư dân tỉnh Quảng Bình đóng mới 86 tàu cá công suất 500-900 CV để vươn khơi. Nhờ vậy, Quảng Bình hiện là địa phương có đội tàu xa bờ đông nhất nhì ở vùng Bắc Trung Bộ, với gần 1.500 chiếc. Khi biển an toàn trở lại cũng là lúc ngư dân Quảng Bình trúng đậm vụ cá nam 2017. Nhiều tàu cá ở Quảng Bình trúng 500-700 triệu đồng mỗi chuyến biển, thu nhập mỗi bạn thuyền đạt 15-20 triệu đồng/chuyến. Theo Hội Nông dân xã Cảnh Dương, huyện Quảng Trạch, trong bốn tháng vụ cá nam năm nay, ngư dân thu hơn 100 tỷ đồng nhờ bám biển khai thác xa bờ.

Nhiều mô hình sản xuất mới hiệu quả

Với nghề biển gần bờ, khi biển bị ô nhiễm, đời sống của một bộ phận ngư dân thật sự khó khăn. Vì vậy, việc chuyển đổi sinh kế cho người dân đã được cấp ủy, chính quyền quan tâm.

Gia đình chị Nguyễn Thị Huy ở xã Ngư Thủy Nam, huyện Lệ Thủy sống dựa vào nghề đi biển gần bờ. Sau sự cố môi trường biển, chị tìm hiểu, học hỏi kỹ thuật và được Hội phụ nữ xã hỗ trợ về vốn để thực hiện mô hình chăn nuôi lợn bản (lợn ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số) trên vùng cát theo hình thức nuôi thả bán hoang dã. Nguồn thức ăn cho lợn chủ yếu từ rau, cám gạo, khoai, sắn nên chị tiết kiệm được một khoản chi phí trong quá trình chăn nuôi. Chị Huy cho biết, sau một năm rưỡi thả nuôi và bán lợn thịt ra thị trường, trừ chi phí gia đình thu được gần 180 triệu đồng. Do đất vườn còn rộng cho nên chị tiếp tục đầu tư để mở rộng mô hình, thả nuôi thêm lợn bản để bán sang thị trường tỉnh Quảng Trị.

Chị Phan Thị Thu ở xã Ngư Thủy Trung đành bỏ nghề chế biến hải sản, chuyển sang nghề nuôi chim cút lấy trứng. Trung bình mỗi ngày gia đình thu 8.000 quả trứng cút. Với giá bán 500 đồng/quả, mỗi năm sau khi trừ chi phí, chị lãi gần 150 triệu đồng.

Chủ tịch UBND huyện Lệ Thủy Lê Văn Bảo chia sẻ: "Cấp ủy, chính quyền đã chỉ đạo các đoàn thể như Hội Phụ nữ, Hội Nông dân, Đoàn Thanh niên tuyên truyền, vận động hội viên và đứng ra tín chấp với Ngân hàng Chính sách xã hội để cho hội viên vay vốn sản xuất, kinh doanh. Nhiều mô hình đã đạt kết quả khả quan. UBND huyện đề nghị các đoàn thể hỗ trợ thêm để nhân rộng mô hình”.

Cũng với mô hình chăn nuôi nhưng anh Nguyễn Văn Huệ ở xã Quảng Thanh, huyện Quảng Trạch lại chọn nuôi vịt biển Đại Xuyên 15. Sau hơn hai tháng nuôi, 600 con vịt biển Đại Xuyên 15 của gia đình anh đạt trọng lượng trung bình gần 2,5 kg/con xuất bán khá đắt hàng. Sau khi trừ các khoản chi phí, gia đình anh thu lãi gần 10 triệu đồng. Từ thành công bước đầu đó, anh Nguyễn Văn Huệ đang mở rộng mô hình với số lượng hàng nghìn con vịt biển. Theo đánh giá của Trạm trưởng Trạm Khuyến nông huyện Quảng Trạch Tưởng Chí Thành, vịt biển Đại Xuyên 15 là giống vịt dễ nuôi, thích ứng với các vùng ven biển, sông ngòi mặn lợ, phù hợp điều kiện chăm sóc của người dân. Khả năng chống chịu bệnh của giống vịt này khá tốt, phù hợp thời tiết khắc nghiệt của Quảng Bình và quan trọng là vịt biển được người tiêu dùng ưa chuộng cho nên giá bán khá cao.

Theo Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lê Minh Ngân, với sự hỗ trợ của Chính phủ, sự nỗ lực của cấp ủy, chính quyền và sự đồng thuận của người dân, đến nay, tỉnh đã thực hiện chi trả bồi thường hơn 2,6 tỷ đồng, đạt 99% số tiền được phê duyệt. Ngoài ra, các chương trình phát triển thủy sản khác được thực hiện bài bản, nhất là giá hải sản tăng trở lại đã giúp ngư dân yên tâm bám biển sản xuất. Năm 2017, tổng sản lượng khai thác thủy sản đạt hơn 71 nghìn tấn, tăng gần 20% so với cùng kỳ năm 2016, trong đó sản lượng đánh bắt từ biển gần 60.500 tấn cho thấy sản xuất thủy sản của địa phương đã phục hồi và phát triển trở lại. Cùng với hoạt động đánh bắt, lĩnh vực nuôi thủy sản cũng dần phục hồi, nhất là việc nuôi tôm trên cát đã mang lại hiệu quả cho các tập thể, cá nhân đầu tư. Năm 2018, tỉnh Quảng Bình tranh thủ nguồn hỗ trợ của Chính phủ để đầu tư xây dựng, nâng cấp các khu neo đậu tránh trú bão cho tàu thuyền, các cảng và bến cá phục vụ hoạt động khai thác hải sản; đồng thời ưu tiên đóng mới, cải hoán tàu cá tham gia khai thác xa bờ để nâng cao hiệu quả nghề cá, tăng thu nhập cho ngư dân.

Tác giả: HƯƠNG GIANG

Nguồn tin: Báo Nhân dân