Các đại biểu Quốc hội biểu quyết thông qua dự án luật Phòng chống tham nhũng sửa đổi. ẢNH: GIA HÂN

Tuy nhiên, điều khoản quy định xử lý tài sản chưa giải trình được nguồn gốc đã bị bỏ ra khỏi dự thảo, vì Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho rằng đây là vấn đề mới và rất phức tạp.

Lý giải nguyên nhân bỏ điều khoản này, Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) cho rằng đây là vấn đề mới, lần đầu tiên chúng ta xử lý. Trong khi đó, tài sản, thu nhập của người dân, cán bộ, công chức, viên chức được hình thành từ nhiều nguồn khác nhau, nhà nước ta chưa kiểm soát được thu nhập của toàn xã hội và pháp luật chưa quy định đánh thuế đối với tài sản thì việc xác định tính hợp lý của nguồn gốc tài sản, thu nhập tăng thêm để đánh thuế hoặc thu hồi là vấn đề rất phức tạp. Mặt khác, đây là vấn đề lớn, có liên quan quyền sở hữu tài sản - quyền cơ bản của công dân theo Hiến pháp, nên cần được cân nhắc kỹ lưỡng.

Cùng với đó, việc phát phiếu cũng cho kết quả hết sức khác nhau, không phương án nào quá bán. Có 209/456 ý kiến, chiếm 43,09% tổng số đại biểu (ĐB) QH tán thành phương án giải quyết tại tòa án; 156/456 ý kiến, chiếm 32,16% tổng số ĐBQH tán thành với phương án thu thuế; 40 ý kiến ĐB đề nghị giữ như quy định của luật hiện hành và 51 ĐB không thể hiện chính kiến hoặc có ý kiến khác.

Với kết quả này, UBTVQH cho rằng nội dung này “cần được tiếp tục nghiên cứu, tổng kết thực tiễn, khi đã đủ điều kiện chín muồi, phù hợp thực tiễn, bảo đảm tính khả thi thì mới nên quy định vào luật”.

Tại buổi họp báo kết thúc kỳ họp, ông Nguyễn Mạnh Cường, Phó chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp QH, thừa nhận đây là điều khoản rất được quan tâm trong quá trình xây dựng luật. Tuy nhiên, với hàng loạt khó khăn như đã liệt kê ở trên, QH quyết định để lại điều khoản này, đồng thời quy định chặt chẽ, minh bạch hơn biện pháp kiểm soát tài sản, thu nhập.

Thanh tra, kiểm toán có thể bị truy tố hình sự nếu để lọt tham nhũng

Trả lời Thanh Niên về việc sau khi bỏ quy định xử lý tài sản không giải trình rõ nguồn gốc ra thì dự án luật còn gì để thể hiện thái độ mạnh mẽ của Đảng, Nhà nước chống tham nhũng, ông Nguyễn Mạnh Cường lý giải: luật lần này đã được sửa đổi cơ bản, toàn diện và cũng có rất nhiều điểm đổi mới quan trọng. Thứ nhất, luật mở rộng phạm vi phòng chống tham nhũng (PCTN) sang khu vực tư. Thứ hai, luật khắc phục những hạn chế, bất cập qua tổng kết 10 năm thực hiện luật PCTN.

“Nếu như luật hiện hành chỉ là minh bạch về tài sản thu nhập thì lần này chuyển sang chế định kiểm soát, trong đó, hệ thống các cơ quan kiểm soát tài sản thu nhập được kiện toàn, việc xác minh tài sản, thu nhập sẽ chặt chẽ hơn quy định hiện nay (vốn được cho là hình thức). Cùng với đó, ta bổ sung quy định liên quan xây dựng cơ sở dữ liệu về kiểm soát thu nhập”, ông Cường nhấn mạnh.

Theo ông Cường, tại luật mới này đã quy định những hình thức xử lý nghiêm khắc hơn với người kê khai không trung thực, như bị gạch tên khỏi danh sách ứng cử, không được bổ nhiệm, bị đưa ra khỏi danh sách quy hoạch... Thêm một chi tiết đáng chú ý là luật quy định cán bộ kiểm toán, thanh tra cũng bị kỷ luật hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự nếu đã kiểm toán mà để lọt tội.

Tác giả: Vũ Hân-Lê Hiệp

Nguồn tin: Báo Thanh niên