Theo các chuyên gia bảo mật và những nhóm tự do dân sự, chính phủ các nước trên toàn thế giới đang tăng cường sử dụng phần mềm gián điệp để giám sát các hoạt động trên smartphone của người dân, bao gồm chụp ảnh màn hình, đọc email hay theo dõi hành vi.

Sự gia tăng của phần mềm gián điệp xuất hiện khi thông tin liên lạc điện tử được mã hóa, gây khó khăn cho các cơ quan thực thi pháp luật và làm giảm khả năng giám sát của chính phủ, Voanews cho biết.

Smartphone có thể dính phần mềm nghe lén khi người dùng bấm vào liên kết chứa mã độc. Ảnh minh họa.

Trong vài năm trở lại đây, một số công ty đã bắt đầu bán các phần mềm theo dõi. Mã độc được gửi đi như một tin nhắn văn bản có kèm link. Khi người dùng bấm vào liên kết thì lập tức thiết bị sẽ "nhiễm bệnh". Lúc này bên thứ ba có thể đọc email, lấy dữ liệu, nghe lén cũng như theo dõi chuyển động của người dùng.

Những công ty bán phần mềm gián điệp cho các cơ quan chính phủ nhấn mạnh rằng nó chỉ được sử dụng một cách hợp pháp, cho mục đích chống tội phạm và khủng bố. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu an ninh và nhóm tự do dân sự cho rằng một số chính phủ đã lạm dụng công cụ trên để theo dõi các nhà hoạt động nhân quyền, nhà báo hay nhiều cá nhân khác.

Chẳng hạn một số nhà hoạt động và nhà báo ở Mexico đã nhận được những tin nhắn và email có chứa liên kết đến mã độc. Nếu nó được kích hoạt thì thiết bị của họ sẽ bị theo dõi. Trong vài trường hợp, những tin nhắn và email trên đến từ những cơ quan tin cậy, chẳng hạn Đại sứ quán Mỹ.

Eva Galperin, Giám đốc an ninh mạng của Electronic Frontier Foundation, một tổ chức về quyền lợi số, cho biết việc sử dụng phần mềm gián điệp ở cấp độ quốc gia trước đây chỉ giới hạn trong một số chính phủ. Tuy nhiên, hiện tại, giá của các phần mềm theo dõi đã giảm, các nước có thể chi vài trăm nghìn USD để sở hữu.

Mike Murray, Phó chủ tịch Bảo mật an ninh của Lookout, cho biết có sự gia tăng doanh số của các phần mềm "đánh chặn hợp pháp" những năm gần đây. Những quốc gia không tự tạo ra phần mềm giám sát của riêng mình, giờ đây có thể mua các công cụ giám sát tinh vi.

Lookout, hãng cung cấp phần mềm bảo mật, đã nhận được thông tin từ hơn 100 triệu điện thoại mỗi tháng tại hơn 150 quốc gia. Công ty phát hiện phần mềm độc hại "ở mọi nơi trên thế giới", Murray nói.

Tác giả: Bảo Anh

Nguồn tin: Báo VnExpress