Rừng bị giảm sút hàng năm

Theo đánh giá, Quảng Bình có tổng diện tích rừng và đất quy hoạch lâm nghiệp trên 641.000ha. Trong đó, diện tích đất rừng đặc dụng gần 123.500ha, diện tích rừng phòng hộ trên 174.000ha, diện tích rừng sản xuất trên 343.000ha. Tuy nhiên, tình hình mất rừng và suy thoái rừng trên địa bàn tcũng rất lớn. Diện tích rừng bị mất (giai đoạn năm 2000-2013) khoảng 51.000ha, tập trung chủ yếu ở các huyện Tuyên Hóa, Quảng Ninh, Minh Hóa, Bố Trạch… Diện tích rừng bị suy thoái khoảng 80.000ha.

Nguyên nhân là do quá trình chuyển đổi rừng tự nhiên nghèo kiệt sang rừng trồng kinh tế. Người dân xâm lấn rừng tự nhiên để trồng các loại cây nông nghiệp khác. Thêm vào đó, người dân sống tại khu vực gần rừng thiếu đất sản xuất nông nghiệp, thiếu đất trồng rừng kinh tế và nhận thức về bảo vệ rừng còn hạn chế nên tham gia phá rừng làm rẫy. Đặc biệt hơn, phần lớn người dân nghèo và đồng bào dân tộc thiểu số có những tác động tiêu cực đến rừng để mưu sinh.

Ở khía cạnh khác, lực lượng bảo vệ rừng còn mỏng, thiếu về công cụ hỗ trợ và yếu về chuyên môn nghiệp vụ nên dẫn đến hạn chế về nhiệm vụ. Sự phối hợp của các bên liên quan trong bảo vệ rừng còn bất cập, chưa thực sự hiệu quả nên có ảnh hưởng tới công tác bảo vệ và phát triển rừng.

Cán bộ Kiểm lâm Quảng Bình tuyên truyền bảo vệ rừng cho người dân

REDD+ hỗ trợ bảo vệ rừng bền vững

REDD+ là một trong những giải pháp quan trọng hiện nay nhằm giải quyết những tác động mạnh mẽ của biến đổi khí hậu thông qua giảm phát thải khí nhà kính do mất rừng, suy thoái rừng, tăng cường, bảo tồn trữ lượng cacbon rừng và quản lý rừng bền vững. Đây là sáng kiến mới, là một trong những nội dung đàm phán quan trọng trong khuôn khổ Công ước khung của Liên Hợp Quốc về biến đổi khí hậu.

Quảng Bình là tỉnh có tiềm năng lớn về lâm nghiệp với độ che phủ đạt trên 67%. Ngay sau khi Việt Nam tham gia sáng kiến REDD+, Quảng Bình đã sớm nhận thức được tiềm năng mà REDD+ mang lại nên đã chủ động tiếp cận và thực hiện tốt các hoạt động REDD+ trên địa bàn.

Tỉnh Quảng Bình đã ban hành kế hoạch hành động REDD+. Ttập trung thực hiện kế hoạch tại 19 xã thuộc 6 huyện gồm: Thượng Trạch, Tân Trạch, Phúc Trạch (huyện Bố Trạch); Lâm Thuỷ, Kim Thủy, Ngân Thủy (huyện Lệ Thủy); Thượng Hóa, Dân Hóa, Hóa Sơn, Hồng Hóa, Tân Hóa (Minh Hóa); Trường Sơn, Trường Xuân (huyện Quảng Ninh); Quảng Hợp (Quảng Trạch); Cao Quảng, Kim Hóa, Lâm Hóa, Đồng Hóa, Thuận Hóa Tuyên Hóa).

Ông Phạm Hồng Thái- Chi cục trưởng Chi cục Kiểm lâm tỉnh Quảng Bình nhìn nhận: “Việc triển khai chương trình hành động PRAP tỉnh Quảng Bình giai đoạn 2016-2020 là rất cần thiết, phù hợp với yêu cầu thực tế nhằm thiết lập thể chế quản lý, bảo vệ rừng một cách hiệu quả, giúp giảm phát thải khí nhà kính”.

Chương trình hành động PRAP được Quảng Bìnhthực hiện trong thời gian từ tháng 4/2016 đến hết năm 2020. Quá trình triển khai PRAP được chia thành hai giai đoạn.

Giai đoạn 2016-2017: Chuẩn bị sẵn sàng thực thi REDD+, thí điểm thực hiện mô hình hoạt động dự án REDD+ và nâng cao năng lực cho các cơ quan, tổ chức và người dân địa phương.

Giai đoạn 2018-2020: Hoàn thiện về cơ chế, chính sách, cơ cấu tổ chức và năng lực kỹ thuật nhằm bảo đảm phối hợp, quản lý, vận hành các dự án và các hoạt động một cách hiệu quả theo đúng thiết kế bản kế hoạch hành động REDD+ của tỉnh.

Triển khai các hoạt động REDD+ lồng ghép trong thực hiện kế hoạch bảo vệ và phát triển rừng tỉnh Quảng Bình giai đoạn 2015-2020 nhằm phát triển rừng bền vững; bảo tồn đa dạng sinh học, đa dạng hóa và cải thiện sinh kế cho các chủ rừng và người dân.

Với mục tiêu đó, kế hoạch hành động REDD+ bao gồm 3 hợp phần chính: Quản lý rừng; Các hoạt động liên quan đến xã hội và môi trường; Các vấn đề liên quan đến quản lý.

Quản lý rừng được thực hiện với các giải pháp đồng bộ như: Tăng cường các biện pháp làm giàu rừng bằng các loài cây bản địa; phát triển lâm sản ngoài gỗ; thực hiện chi trả dịch vụ môi trường rừng; hỗ trợ kinh phí quản lý bảo vệ, phát triển rừng cho các tổ chức; xây dựng vườn ươm cây giống bảo đảm chất lượng; xây dựng mô hình trồng rừng thâm canh cung cấp gỗ lớn; xây dựng chuỗi liên kết đầu tư - sản xuất - tiêu thụ sản phẩm gỗ rừng trồng theo hướng nâng cao hiệu quả kinh tế.

Cùng với đó là xây dựng và thực hiện phương án quản lý rừng bền vững; hoàn thiện việc giao đất gắn với giao rừng; cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lâm nghiệp cho cá nhân, hộ gia đình và cộng đồng; xây dựng, ban hành và tổ chức thực hiện thí điểm chính sách hưởng lợi từ rừng tự nhiên đối với hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng được giao rừng; xây dựng và phát triển quỹ tín dụng nông nghiệp thôn/xóm/bản (quỹ tín dụng cộng đồng) để hỗ trợ và nhằm tăng năng suất cây trồng, đa dạng hóa các sản phẩm từ vườn rừng nhằm cải thiện kinh tế hộ.

Về các vấn đề quản lý, sẽ thực hiện các giải pháp như nâng cao năng lực cho lực lượng bảo vệ rừng, các chủ rừng và tổ đội BVR của xã. Hỗ trợ đầu tư trang phục, trang thiết bị cho lực lượng bảo vệ rừng của các chủ rừng, kiểm lâm, tổ đội bảo vệ rừng cấp xã, cộng đồng. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền pháp luật về bảo vệ rừng cho người dân và cộng đồng địa phương. Tăng cường giải pháp thực hiện tốt quy chế phối hợp trong quản lý bảo vệ rừng tại cấp cơ sở.

Tác giả: QUANG BÌNH

Nguồn tin: Báo Nông nghiệp Việt Nam