Những sai phạm về đất đai ở xã Bảo Ninh

Đi sâu tìm hiểu, Báo Quảng Bình còn phát hiện vấn đề quản lý đất đai ở địa phương này nhiều năm bị buông lỏng để hàng loạt sai phạm xảy ra, gây bức xúc trong dư luận, người dân gửi đơn thư phản ánh, kiến nghị vượt cấp.

Hàng loạt đơn “kêu cứu” của người dân

Năm 2022, hàng chục hộ dân sinh sống tại thôn Hà Dương, xã Bảo Ninh gửi đơn “kêu cứu” đến các cơ quan chức năng TP. Đồng Hới và tỉnh Quảng Bình. Nội dung đơn liên quan việc xác định quyền sở hữu đất vườn bị ảnh hưởng bởi dự án đường 36m hiện đang triển khai trên địa bàn xã Bảo Ninh.
Những người dân thôn Hà Dương, xã Bảo Ninh có đất vườn trước đây chuyển đổi sang đất rừng phòng hộ bày tỏ bức xúc.

Những người dân thôn Hà Dương, xã Bảo Ninh có đất vườn trước đây chuyển đổi sang đất rừng phòng hộ bày tỏ bức xúc.

Theo thông tin người dân thôn Hà Dương cung cấp cho phóng viên (PV), đằng sau công tác quản lý đất đai xã Bảo Ninh còn tồn tại vấn đề “lợi ích nhóm”. Những cái tên được bà con nêu đích danh là Nguyễn Ngọc H. và Hoàng Quang L. là người có mối quan hệ thân thích với Bí thư Đảng ủy xã, nguyên Chủ tịch UBND xã là ông Nguyễn Ngọc Hiếu. Cụ thể, cùng là đất vườn chuyển sang đất rừng phòng hộ như các hộ dân trong thôn nhưng không biết bằng cách nào đó một số cá nhân “gom” lại thành công và chuyển đổi “trót lọt” sang đất trồng cây lâu năm.

Ông Hoàng Hải Phận, công chức Địa chính-Xây dựng xã Bảo Ninh sau khi kiểm tra bản đồ địa chính xã và hiện trạng đất đai tại thôn Hà Dương chỉ cho PV những diện tích đã chuyển đổi thành công sang đất trồng cây lâu năm. Tuy nhiên, ông Hoàng Hải Phận thừa nhận “không nắm rõ chủ sở hữu diện tích đất này là ai ?!”.

Kiểm tra đến đâu... sai phạm đến đó!

Giai đoạn ông Nguyễn Ngọc Hiếu giữ chức Chủ tịch UBND xã Bảo Ninh (2016-2021), công tác quản lý đất đai trên địa bàn hết sức lỏng lẻo theo kiểu “phép vua thua lệ làng”. Quá trình xác minh thực tế, PV tiếp cận được Kết luận Thanh tra số 406/KL-UBND, ngày 10/9/2019 của UBND TP. Đồng Hới “về công tác quản lý, sử dụng đất trên địa bàn xã Bảo Ninh”.

Theo đó, nội dung nào đoàn thanh tra tiến hành kiểm tra đều phát hiện ra hạn chế và sai phạm. Giai đoạn 2016-2019, qua kiểm tra, phát hiện 31 trường hợp người dân vi phạm pháp luật về đất đai, trong đó tồn tại 12 trường hợp lấn chiếm đất rừng của Ban Quản lý rừng phòng hộ (BQLRPH) TP. Đồng Hới chưa xử lý dứt điểm, diện tích lên đến 18.700m2.

Trong các năm 2016-2018, UBND xã Bảo Ninh cho 9 hộ dân thuê đất trái thẩm quyền, diện tích trên 231m2. Điều đáng nói là các thửa đất cho thuê không thuộc quỹ đất công ích của xã. Chủ tịch UBND xã Bảo Ninh Nguyễn Ngọc Hiếu ký cho cá nhân thuê đất là vi phạm nghiêm trọng Nghị định số 43/2014/NĐ-CP của Chính phủ. Các hợp đồng cho thuê đất thiếu chặt chẽ, không trích lục bản đồ đối với thửa đất cho thuê, không có biên bản bàn giao đất trên thực địa... Ngoài ra, do thiếu kiểm tra và buông lỏng quản lý, UBND xã Bảo Ninh để cho 5 hộ dân khác lấn chiếm đất công kinh doanh buôn bán.

Trụ sở xã Bảo Ninh, nơi ông Nguyễn Ngọc Hiếu đang đương chức Bí thư Đảng ủy xã.

Bên cạnh đó, việc quản lý nghĩa trang xã Bảo Ninh cũng hết sức lỏng lẻo, vi phạm nghiêm trọng Nghị định số 23/2016/NĐ-CP của Chính phủ, như: Không lập sơ đồ vị trí các lô mộ, nhóm mộ, hàng mộ và phần mộ; không đánh số các phần mộ; không lập sổ theo dõi hoạt động táng trong nghĩa trang theo thời gian và lưu trữ thông tin người được táng và thân nhân gia đình... (Những sai phạm về công tác quản lý nghĩa trang xã Bảo Ninh, Báo Quảng Bình sẽ tiếp tục làm rõ trong một bài viết khác).

Qua thanh tra, kiểm tra, các cơ quan chức năng TP. Đồng Hới cũng chỉ rõ trình tự, thủ tục kiểm tra, xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai của UBND xã Bảo Ninh thực hiện thiếu nghiêm túc, không đúng quy định pháp luật.

UBND xã Bảo Ninh áp dụng Nghị định số 102/2014/NĐ-CP về “xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai” để “xử phạt vi phạm hành chính đối với trường hợp lấn chiếm đất chưa sử dụng” mà không lập biên bản và hồ sơ trình cơ quan nhà nước có thẩm quyền thu hồi đất do vi phạm pháp luật về đất đai là trái với quy định pháp luật. Thực hiện không đúng nhiệm vụ, trách nhiệm quy định tại Luật Đất đai và Nghị định số 43/2014/NĐ-CP (vì Nghị định số 102/2014/NĐ-CP không quy định hình thức xử phạt hành chính đối với hành vi lấn chiếm đất chưa sử dụng).

UBND xã Bảo Ninh ra quyết định xử phạt hành chính đối với những trường hợp lấn chiếm đất BQLRPH TP. Đồng Hới trái thẩm quyền, trái Nghị định số 102/2014/NĐ-CP (thẩm quyền này thuộc UBND TP. Đồng Hới). Nghiêm trọng hơn, UBND xã tự ý đề ra mức xử phạt bằng tiền 1 triệu đồng đối với mỗi trường hợp lấn chiếm (mức xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai từ 3-5 triệu đồng, quy định tại khoản 2, Điều 10, Nghị định số 102/2014/NĐ-CP) và áp dụng “cào bằng” cho tất cả các trường hợp lấn chiếm, không kể lấn chiếm diện tích nhiều hay ít. Chính việc “cào bằng” tiền xử phạt như trên của UBND xã Bảo Ninh đã làm nảy sinh dư luận bất bình, thiếu sự đồng tình trong nhân dân và ngay trong nội bộ những người vi phạm, bị xử phạt.

“Nghiêm túc” rút kinh nghiệm!?

Sau khi có Kết luận thanh tra số 406/KL-UBND của UBND TP. Đồng Hới, ngày 28/3/2020, UBND xã Bảo Ninh ban hành Báo cáo số 380/BC-UBND khắc phục những sai phạm trong công tác quản lý, sử dụng đất đai trên địa bàn.

Điều dư luận quan tâm nhất là việc kiểm điểm, xử lý trách nhiệm các cá nhân, tập thể liên quan đến sai phạm đất đai và quản lý đất đai, UBND xã Bảo Ninh hoàn toàn không đề cập đến trong báo cáo này. Bản thân Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND xã Bảo Ninh Nguyễn Ngọc Hiếu không tự nhận hình thức kỷ luật nào mà chỉ “nghiêm túc” rút kinh nghiệm.

Việc Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND xã Bảo Ninh liên quan đến các sai phạm đất đai và quản lý đất đai, thể hiện tại Kết luận thanh tra số 406/KL-UBND của UBND TP. Đồng Hới không được xử lý nghiêm minh là một dấu hỏi lớn. Và cho đến bây giờ dư luận nhân dân xã Bảo Ninh vẫn còn nhiều băn khoăn, thắc mắc.