Tháng 9/2015, Công ty TNHH MTV VinaForest nhập khẩu 376 con bò giống tại cảng Gò Dầu, làm thủ tục hải quan tại Chi cục Hải quan Long Thành thuộc Cục Hải quan Đồng Nai. Công ty đăng ký tờ khai nhập khẩu mặt hàng bò giống từ Australia và khai báo mã HS là "con giống thuần chủng" với thuế suất thuế nhập khẩu 0% (nếu không phải giống thuần chủng thì mặt hàng này phải chịu thuế 5%).
Tuy nhiên, vì "lỗi sai chính tả" trong giấy mẫu chứng nhận ghi sai tên tiếng Anh giống bò Brahman, nên hai tháng sau đó, doanh nghiệp (DN) này cho biết đã nhận được thông báo hồ sơ xác nhận bò thuần chủng không hợp lệ và phải chịu mức thuế 5% tương ứng với số tiền phải nộp là hơn 432,5 triệu đồng, thay vì được miễn thuế.
Trong văn bản báo cáo với Tổng cục Hải quan gần đây, Hải quan Đồng Nai giải thích rằng, tại thời điểm kê khai, do chưa đủ cơ sở xác định lý lịch bò giống phù hợp hay không để khai báo thuế suất 0%, VinaForest đã có công văn cam kết nếu sau này lý lịch giống bò cái thuần chủng không được các bộ ngành chức năng chấp nhận thì sẽ hoàn toàn chịu trách nhiệm, hoàn thành nghĩa vụ thuế, các quy định của pháp luật liên quan.
Tuy nhiên, vì "lỗi sai chính tả" trong giấy mẫu chứng nhận ghi sai tên tiếng Anh giống bò Brahman, nên hai tháng sau đó, doanh nghiệp (DN) này cho biết đã nhận được thông báo hồ sơ xác nhận bò thuần chủng không hợp lệ và phải chịu mức thuế 5% tương ứng với số tiền phải nộp là hơn 432,5 triệu đồng, thay vì được miễn thuế.
Trong văn bản báo cáo với Tổng cục Hải quan gần đây, Hải quan Đồng Nai giải thích rằng, tại thời điểm kê khai, do chưa đủ cơ sở xác định lý lịch bò giống phù hợp hay không để khai báo thuế suất 0%, VinaForest đã có công văn cam kết nếu sau này lý lịch giống bò cái thuần chủng không được các bộ ngành chức năng chấp nhận thì sẽ hoàn toàn chịu trách nhiệm, hoàn thành nghĩa vụ thuế, các quy định của pháp luật liên quan.
Cục Hải quan Đồng Nai phủ nhận tất cả trách nhiệm liên quan đến việc xác định thuế lô hàng nhập khẩu 376 con bò giống
Qua trao đổi ý kiến, ngày 2/11/2015, Cục Chăn nuôi, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) cho biết, giấy xác nhận lý lịch cá thể giống gửi kèm công văn của Cục Hải quan Đồng Nai thiếu các thông tin của cá thể giống như tính biệt (đực/cái), màu sắc, số hiệu đàn, người chủ hiện tại của con giống...
Ngoài ra, trong công văn này, Cục Chăn nuôi cũng phản hồi rằng:"Trong mẫu chứng nhận ghi sai tên bò giống Brahman. Vì vậy, giấy xác nhận lý lịch giống đó không đủ cơ sở để xác định được cá thể bò là giống thuần chủng để nhân giống".
Sau đó, căn cứ vào công văn trên của Cục Chăn nuôi, Cục Hải quan Đồng Nai đã xác định thuế suất nhập khẩu 5% đối với lô hàng trên.
Khẳng định quyết định trên của mình là đúng quy định, Cục Hải quan Đồng Nai cũng cho rằng, những sai sót trên lý lịch giống do Hiệp hội chăn nuôi bò giống Brahman Úc cấp là thuộc trách nhiệm của Hiệp hội. "DN có thể liên hệ Hiệp hội để đề nghị xử lý", cơ quan hải quan đáp lại.
Đồng thời, về việc DN khẳng định trong giấy chứng nhận kiểm dịch động vật nhập khẩu, Cơ quan Thú y vùng VI xác nhận đầy đủ là bò làm giống, Hải quan Đồng Nai cho rằng, đây là trách nhiệm của Cơ quan thú y trong quá trình kiểm tra. "Tuy nhiên, trong trường hợp này Cơ quan thú y chỉ xác định là bò làm giống, không xác định là bò giống thuần chủng" - Cục Hải quan Đồng Nai cương quyết.
Cơ quan Hải quan cũng khẳng định DN đã cung cấp sai thông tin khi nói rằng: "đề nghị cơ quan chức năng được hoàn lại số tiền đã đóng sau khi cung cấp bổ sung giấy xác nhận lý lịch cá thể bò giống thuần chủng hợp lệ và có ý kiến xác nhận của Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) là giống bò thuần chủng".
Bởi theo Hải quan Đồng Nai, DN này chưa nộp số thuế nhập khẩu hơn 432,5 triệu đồng và cũng chưa cung cấp giấy tờ bổ sung theo yêu cầu nhiều lần của cơ quan hải quan. "DN đề nghị hoàn thuế là không đúng thực tế và không có cơ sở".
Một vấn đề cũng được Hải quan đặt ra đó là mức giá trên tờ khai của bò giống thuần chủ để nhân giống là rất cao, khoảng 7.000 - 8.000 USD/con, trong khi đó, giá nhập khẩu bò của Công ty VinaForest có giá thấp là 1.025 USD/con, tương đương với giá nhập khẩu bò thịt của một số DN khác. Cơ quan này nhấn mạnh, thực tế DN nhập khẩu bò có thể để làm giống hoặc làm thịt nhưng không phải là bò giống loại thuần chủng.
Với thông tin mà VinaForest đưa ra "một số công ty khác mà chúng tôi biết cũng đã nhập khẩu lô bò như công ty thì lại được miễn thuế", Hải quan Đồng Nai khẳng định không phát sinh tại địa bàn.
Ngoài ra, theo cơ quan này, qua xem xét trường hợp trên dễ xảy ra gian lận thương mại, có trường hợp sau khi Hải quan Đồng Nai thực hiện áp thuế 5% thì DN chuyển sang Cục Hải quan khác để làm thủ tục. Do đó, đề nghị Tổng cục Hải quan rà soát kiểm tra việc nhập khẩu bò giống trong toàn ngành.
Cuối cùng, trong văn bản báo cáo với Tổng cục Hải quan, Cục Hải quan Đồng Nai khẳng định là đã xử lý chính sách thuế đối với trường hợp của VinaForest đúng quy định."Thực chất trường hợp trên không phải là sai chính tả mà DN không phải nhập bò giống thuần chủng", Hải quan Đồng Nai nhấn mạnh, đồng thời cho rằng, bản thân đơn vị này đã chú trọng thực hiện báo cáo, kiến nghị kịp thời để Tổng cục Hải quan chỉ đạo kiểm tra, rà soát, tránh thất thu thuế.
Tác giả bài viết: Bích Diệp
