Cá kèo còn gọi là cá bống kèo ở vùng phù sa ngập mặn, trong tâm thức của người dân Nam bộ cho rằng đây là “cá nhà nghèo”. Lý do đơn giản là rẻ tiền, dễ bắt, dễ kiếm và dễ ăn.
Ưu điểm là thịt cá rất sạch, đặt biệt túi mật để lại hương vị không thể nào quên được. Đây là món ăn được nhiều bà con ưa thích. Từ đó chế biến ra nhiền món ăn như: Cá kèo kho tiêu, cá kèo chiên giòn, cá kèo kho rau răm, cá kèo nướng muối ớt, cá kèo nướng ống tre, cá kèo nướng bơ tỏi, cháo cá kèo, lẩu mắm cá kèo… đặc biệt là “cá kèo nướng ống sậy”.
Sậy để nướng cá kèo nên chọn sậy non, mập và nhiều nước cắt từng đoạn, có đầu rỗng để đưa cá vào. Cá bống kèo chỉ cần rửa sạch, còn sống, ướp gia vị với rượu mùi. Khi nhét vào đuôi thòi ra. Cho lửa than hồng riu riu. Cách nướng trực tiếp này làm cho cá bống kèo mềm hơn, ngọt hơn, nhất là nước ống sậy tươm ra thấm vị ngọt và mùi thơm đặc trưng của sậy. Khi ống sậy vừa vàng, xẹp xuống nhanh là cá cũng vừa chín nhờ sức nóng của nước ống sậy tiết ra.
Rau thơm, chuối chát là món ăn kèm cùng cá. Cá nướng ống sậy không kén thức chấm. Chỉ cần muối ớt chanh là đủ. Xé ống sậy ra, hơi nóng từ con cá bốc lên, cho miếng cá vào miệng, chúng ta không thể ngờ được sự mềm mại và thơm lừng của cá, vị ngọt của cá hòa cùng vị ngọt của sậy. Vị cay, mặn chua của muối chanh ớt cho ta hương vị rất lạ, ngon không chê vào đâu được.
Một lão nông thố lộ: Dân miệt đồng chúng tôi do thiếu thốn phương tiện nên tự nghĩ ra cách chế biến món ăn này. Nói là món ăn sang trọng thì không dám, nhưng nó độc đáo ở chỗ là chất ngọt của con cá được giữ nguyên.
Đây là món ăn giản dị, dân dã mà ngon. “Vị ngon của cá bống kèo tập trung ở gan, mật vừa béo vừa nhân nhẫn nhưng hậu rất ngọt”, một người mê và sành món cá bống kèo cho biết.
Tác giả bài viết: Đức Đạt
