4 bước giúp con tự giác học

Việc lên kế hoạch sẽ giúp con có hứng thú hơn với việc học.

Cha mẹ “bó tay” với việc đưa trẻ vào bàn học

Chị Nguyễn Ngọc Thảo (quận Nam Từ Liêm, Hà Nội) cho biết, con gái chị đã vào học lớp 3 nhưng cháu rất lười học ở nhà. Mỗi ngày, chị đều phải đưa ra những phần thưởng như cho đi chơi hay mua đồ chơi cháu mới miễn cưỡng vào bàn học. Chị cũng rất lo lắng nếu tiếp tục tình trạng này, con sẽ hình thành thói quen xấu, học hành có điều kiện chứ không phải học để tích lũy kiến thức cho bản thân. Chị cũng đã tìm hiểu một số cách dạy trẻ tự học trên mạng và áp dụng nhưng không thành công. Không chỉ có chị Thảo mà còn khoảng hơn 80% phụ huynh có con học tiểu học cũng gặp phải khó khăn tương tự, họ đều cho rằng việc “hình thành thói quen tự học ở nhà” cho con từ lớp 1 là rất quan trọng. Các bậc phụ huynh đều đánh giá thói quen tự học là một yếu tố quan trọng để con chủ động tích lũy kiến thức phục vụ cho sự nghiệp trong tương lai.

Trường hợp của chị Hoàng Lan Phương (Ba Đình, Hà Nội) có con học lớp 2 thì khá hơn một chút là con chị đã chủ động vào bàn học khi đến giờ. Tuy nhiên, cháu không thể tập trung vào việc học và rất dễ bị phân tán tư tưởng, do đó, giờ học ở nhà đem lại hiệu quả không cao. Ngoài ra, cháu cũng chưa biết cách sắp xếp thời khóa biểu cho các hoạt động diễn ra trong ngày, trong tuần như: Chơi đá bóng, học đàn, cho cún ăn hay chuẩn bị sách vở cho ngày hôm sau...

Như vậy, theo quan điểm của chị Thảo, chị Phương và nhiều phụ huynh khác thì ở giai đoạn này, bên cạnh việc học tập kiến thức thì việc rèn luyện hình thành một số kỹ năng như tự làm việc, lên kế hoạch, sắp xếp, thực hiện... là rất quan trọng. Đây chính là những kỹ năng cần thiết để con chủ động học tập, làm việc để tích lũy tri thức cho bản thân, tạo bước đà để thành công trong tương lai.

Cần một phương pháp phù hợp

Cô Phương Hoài Nga - thạc sĩ Tâm lý học, thành viên Ban giám hiệu Trường Phổ thông Liên cấp Olympia - cho rằng: Khi nói về việc trẻ tự học, hầu hết người lớn đều nghĩ đến hình ảnh con ngồi vào bàn và làm bài tập. Trên thực tế, tự học không phải là việc ngồi vào bàn hay ra ngoài chơi, mà là trước bất kỳ vấn đề hay hoạt động nào, trẻ luôn biết mình cần làm gì, tại sao lại làm nó, nếu không làm việc đó con sẽ có hệ quả như thế nào và giúp con nhìn lại những việc đã xảy ra để rút kinh nghiệm cho những lần sau. Cô Phương Hoài Nga cũng tư vấn các bước tổ chức một giờ tự học ở nhà cho các phụ huynh theo mô hình giờ học tự chủ trên lớp theo trình tự như sau:

Nhìn lại ngày đã qua: Giúp trẻ tái hiện lại những hoạt động diễn ra trong ngày để biết được mình đã làm tốt việc gì? Chưa tốt việc gì? Chưa hoàn thành việc gì?

Lên kế hoạch buổi tối: Sắp xếp thứ tự ưu tiên những công việc cần làm trước và đưa ra thời gian hoàn thành cụ thể.

Thực hiện kế hoạch: Bắt tay vào công việc ngay khi đã hoàn thành kế hoạch.

Rà soát lại danh mục những việc cần làm, sắp xếp dồ dùng học tập, sách vở, và lên kế hoạch cho ngày mai.

Theo cô Hoài Nga, việc chia ra các bước trên giúp con nhìn về quá khứ một cách trọn vẹn và đầy đủ nhất, từ đó đánh giá mọi hoạt động, sự việc, hiện tượng đã xảy ra để thay đổi thái độ theo hướng tích cực. Đồng thời lên được kế hoạch, sắp xếp công việc một cách khoa học, logic và kiểm soát được thời gian hoàn thành kế hoạch.

Chị Đào Thu Hương - phụ huynh lớp 1A3 Trường Olympia - chia sẻ: “Phương pháp tự học của trường Olympia triển khai rất thiết thực và hiệu quả, chỉ sau vài tháng học tập, các con đã có sự thay đổi đáng kể, con đã có hứng thú và chủ động trong nhiệm vụ học tập, mỗi tối các con đã biết làm bài tập về và chuẩn bị đồ dùng học tập cho hôm sau”.

Cô Hoài Nga nhấn mạnh: “Điểm mấu chốt là các hoạt động này cần được lặp đi lặp lại hàng ngày và nhất quán trong suốt một thời gian dài, đồng thời thống nhất giữa gia đình và trường học. Như vậy, trẻ mới có được một thói quen vững chắc, từ đó trở thành một năng lực đi theo suốt cuộc đời. Ngay từ lớp 1, học sinh Olympia đã tự tổ chức được những buổi họp sáng đầu tuần cho hơn 400 học sinh từ việc lên ý tưởng, phân công nhiệm vụ, sắp xếp các sự kiện, viết kịch bản, làm MC, các tiết mục văn nghệ...”.