Thanh Hóa: Công trình văn hóa 400 tỷ đồng vắng tanh, đó là tầm nhìn của lãnh đạo
Tỉnh Thanh Hóa của chúng ta lớn như thế này mà chỉ xây dựng một trung tâm bé cỏn con một vài hecta thì không được...
Trong xu thế phát triển, nhiều công trình, dự án trọng điểm mang tầm quốc gia, thậm chí quốc tế, ào ạt đổ vào Thanh Hóa.
Trong số này không ít những công trình không phát huy hiệu quả, gây lãng phí, hoặc hoạt động “cầm hơi” để chờ thời cơ "hồi sinh”.
Một trong số đó phải kể đến dự án Trung tâm Triển lãm - Hội chợ - Quảng cáo.
Tháng 5/2012, công trình này được khởi công xây dựng trên diện tích 15,6 ha trong tổng diện tích Khu Trung tâm Văn hoá tỉnh rộng 58 ha, tổng mức đầu tư 450 tỷ đồng.
Các hạng mục công trình gồm: Khu triển lãm trong nhà, khu trưng bày giới thiệu sản phẩm, khu triển lãm ngoài trời, các công trình hạ tầng kỹ thuật và công trình phụ trợ khác…
Dự án được kỳ vọng sẽ đáp ứng nhu cầu tổ chức các hoạt động triển lãm, hội chợ thương mại, quảng bá sản phẩm và sinh hoạt văn hóa của nhân dân trong tỉnh; góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội của tỉnh.
Tháng 9/2015, công trình cơ bản được hoàn thành và đi vào sử dụng.
Thế nhưng, qua gần 2 năm sử dụng, công trình có mức đầu tư ngân sách tới hàng trăm tỷ đồng và các nguồn vốn huy động hợp pháp khác đang trong tình trạng hoạt động "cầm hơi", thậm chí nếu không muốn nói hoạt động chưa hiệu quả như kỳ vọng.
Giờ làm việc, triển lãm vắng cán bộ
16 giờ chiều (3/3), Trung tâm Triển lãm - Hội chợ - Quảng cáo tỉnh (đại lộ Hùng Vương, TP. Thanh Hóa) vắng vẻ đến lạ, khác hẳn với tên gọi của nó.
Từ hành lang tầng hai khu nhà điều hành, một vài cán bộ, nhân viên vội vã bước xuống cầu thang như có chuyện gì đó cần xử lý gấp gáp.
“Hết giờ làm việc rồi em, không còn ai ở đây đâu mà vào…”, một cán bộ Trung tâm thông báo với chúng tôi, rồi cất bước đến khu vực tầng trệt - nơi để xe của cán bộ, nhân viên cơ quan.
Đồng hồ lúc này điểm 16 giờ 15 phút.
Cả công trình đồ sộ phục vụ cho việc triển lãm, hội chợ, quảng cáo nằm trong khuôn viên rộng hơn 15 ha, bỗng chốc trở vắng vẻ, ảm đạm, trơ trọi những khối bê tông cốt sắt cứng đơ.
Nhưng điều khiến chúng tôi ngạc nhiên hơn cả đó chính là khu vực bên trong nhà chức năng, khu trưng bày... luôn trong tình trạng cửa đóng then cài, vắng lặng không một bóng người qua lại.
Trung tâm hoạt động theo kiểu "cầm hơi", dụng cụ, sản phẩm trưng bày, triển lãm cũng dần rút ngắn tuổi thọ theo thời gian.
Cả công trình lớn, không thấy người trông coi, bảo vệ. Một vài hạng mục công trình xây dựng dang dở nằm trong tình trạng ngổn ngang.
Có thời điểm nơi đây trở thành bãi chăn thả trâu bò của cư dân địa phương.
Quỹ đất tại Trung tâm Triển lãm – Hội chợ - Quảng cáo được tận dụng để trồng rau (ảnh: Thụy Miên).
Tại khu vực phía sau Trung tâm, người phụ nữ trạc tuổi tứ tuần (xin giấu tên), mang trên mình bộ đồ bảo hộ lao động đang tất bật chăm bón khu vườn sau phía sau nhà điều hành, tỏ vẻ bất ngờ khi thấy sự xuất hiện của các vị khách lạ.
“Hôm nay nhà lãnh đạo Trung tâm có việc nên chắc họ về trước. Trung tâm không còn ai đâu.
Bọn em bên nào?”, người phụ nữ hỏi thăm chúng tôi với ánh mắt tò mò.
“Bọn em là khách thăm quan. Thế chị không làm việc hay sao mà lại ra trồng rau trong giờ làm?”, tôi hỏi.
"Chị làm xong rồi", người phụ nữ cúi mặt cười gượng, tay vẫn xách xô nước để tưới cho vườn đậu.
"Thường thì một tháng gì đó, Trung tâm mới có hoạt động trưng bày, triển lãm một lần.
Còn lại là thời gian cán bộ lưu động tới các địa phương để tổ chức trưng bày, hội chợ...
Ngày thường không có gì đâu, chủ yếu khóa cửa là chính.
Hôm sau có hội chợ, hoặc triển lãm thì bọn em hãy đến”, người phụ nữ khuyên bảo.
“Chẳng lẽ một công trình quy mô như và được đầu tư với số tiền lớn như vậy mà chỉ hoạt động lác đác vài lần trong năm”, tôi tò mò hỏi.
Người phụ nữ như muốn trả lời câu hỏi cho thật kỹ, nhưng rồi lại tỏ vẻ ấp úng như chợt nhận ra điều gì đó không "không an toàn" đến từ sự tò mò của các vị khách lạ.
“Chuyện nhiều vấn đề lắm! Với lại là khu mới xây, lại trái đường nên người ta (doanh nghiệp) xuống đây để trưng bày, hội chợ cũng ít.
Viện Quy hoạch kiến trúc "cửa đóng then cài", mặt kính phủ đầy bụi (ảnh: THỤY MIÊN).
Hôm trước Viện quy hoạch kiến trúc xuống Trung tâm mượn phòng để triển lãm.
Họ mở cửa đón khách được một thời gian ngắn để triển lãm mô hình quy hoạch, rồi chả thấy triển lãm nữa.
Tới đây truyền hình họ xuống để tiếp quản thì nhộn nhịp hơn vì Đài tỉnh cũng có đến mấy trăm con người rồi.
Một số đơn vị thuê phòng trưng bày của Trung tâm sắp tới cũng phải chuyển đi nơi khác chứ không ở nhờ được”, người phụ nữ đáp, rồi tay chỉ về hướng nam, đúng chỗ công trình của đài phát thanh truyền hình Thanh Hóa đang xây dựng dở dang.
Theo báo cáo của Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, năm 2016, tại Trung tâm Triển lãm - Hội chợ - Quảng cáo tổ chức được... 2 cuộc hội chợ, gần 10 cuộc triển lãm....
Doanh thu hằng năm của Trung Tâm đạt hơn 3 tỷ đồng, trong đó có hơn 2.8 tỷ thu từ nguồn ngân sách nhà nước. Nguồn thu từ hoạt động dịch vụ xã hội hóa chỉ 300 triệu đồng.
Dù là đơn vị sự nghiệp có thu, nhưng chế độ lương, phụ cấp cho cán bộ, nhân viên chủ yếu được cấp từ ngân sách nhà nước.
Giám đốc Sở thừa nhận có trách nhiệm để công trình hơn 400 tỷ "lạnh lẽo"
Được biết, Trung tâm Triển lãm - Hội chợ - Quảng cáo Sở Văn hóa, trước đây là đơn vị sự nghiệp có thu trực thuộc sự quản lý của Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Thanh Hóa.
Ngày 16/12/2016, UBND tỉnh Thanh Hóa đã có quyết định bàn giao Trung tâm này cho Đài phát thanh và Truyền hình Thanh Hóa quản lý.
Nói về hiệu quả khai thác công trình đầu, hôm 2/3, trao đổi với phóng viên Báo điện tử Giáo dục Việt Nam, ông Phạm Duy Phương, Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch thừa nhận có sự hạn chế.
Tuy nhiên, đây vấn đề này thuộc tầm nhìn dài hạn của lãnh đạo tỉnh chứ không phải nhìn vào thực tế trước mắt.
"Việc xây dựng công trình Trung tâm Triển lãm - Hội chợ - Quảng cáo Sở Văn hóa có quy mô lớn, là tầm nhìn về quy hoạch, xây dựng của lãnh đạo tỉnh Thanh Hóa.
Một tỉnh Thanh Hóa của chúng ta lớn như thế này mà chỉ xây dựng một trung tâm bé cỏn con một vài hecta thì không được.
Mình phải hình dung ra đây là nơi giao lưu với trong nước và thế giới. Nó phải có đủ không gian hoạt động.
Tôi cho rằng, với không gian hiện có của Trung tâm vẫn chưa là cái gì cả.
Tôi tin chắc, trong tương lai công trình sẽ phát huy hiệu quả, đó là điều chắc chắn. Không ai để công trình được đầu tư lớn mà lại như vậy cả.
Cứ hình dung xem, nếu một cuộc triển lãm quốc tế được tổ chức tại đây thì sẽ như thế nào?
Cho nên Thanh hóa không làm thì thôi, đã làm thì làm đến nơi đến chốn. Đó là vấn đề thuộc tầm của mấy chục năm sau", ông Phương nhận định.
Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch cũng thẳng thắn nhìn nhận thực tế, hiện nay việc tổ chức hội chợ, triển lãm với chức năng chủ yếu là quảng bá.
Tuy nhiên, các doanh nghiệp với quy mô hoạt động nhỏ, kinh phí hạn hẹp, sẽ tìm địa điểm khác để thuê trưng bày. Do vậy nguồn thu của Trung tâm có phần hạn chế.
Vị Giám đốc Sở thừa nhận một phần trách nhiệm trong việc phát huy vai trò, hiệu quả hoạt động của Trung tâm Trung tâm Triển lãm - Hội chợ - Quảng cáo trong thời gian qua.
"Công trình được đầu tư lớn nhưng không phát huy hiệu quả, đó là thực tế. Chúng tôi nhận một phần trách nhiệm.
Vấn đề là chúng ta phải có cơ chế để khai thác công trình hiệu quả hơn", ông Phương nói.
Phòng trưng bày không một bóng người (ảnh: THỤY MIÊN).
Nói về việc bàn giao quyền quản lý, sử dụng Trung tâm Triển lãm - Hội chợ - Quảng cáo cho Đài Phát thanh và Truyền hình Thanh Hóa, ông Phạm Đăng Quyền, Phó Chủ tịch tỉnh cho rằng việc này là đúng.
"Chúng tôi xét thấy với việc chuyển giao này Trung tâm sẽ được quản lý, sử dụng, khai thác hiệu quả hơn", ông Quyền nói.
Tuy nhiên, việc bàn giao công trình nói trên cho Đài Phát thanh và Truyền hình tỉnh quản lý, đồng thời lập dự án đầu tư Trung tâm kỹ thuật phát thanh truyền hình, liệu có làm thay đổi công năng của Trung tâm?
Như vậy, chủ trương đầu tư Trung tâm Triển lãm - Hội chợ - Quảng cáo tỉnh là đúng hay sai?
Hay nói cách khác, nếu Trung tâm hoạt động đúng chức năng theo thiết kế, tại sao lại chuyển Đài phát thanh và Truyền hình về Trung tâm này vì chức năng thiết kế hoạt động của Đài khác Trung tâm?
Với hàng loạt câu hỏi nêu trên, chúng tôi vẫn chưa nhận được câu trả lời thỏa đáng từ lãnh đạo tỉnh Thanh Hóa.
