Sữa mẹ được khuyến cáo là tốt nhất dành cho trẻ nhưng trong nhiều trường hợp, các mẹ đành phải cho trẻ ăn sữa thay thế. Nhiều người đặt ra lo ngại về thành phần của loại sữa này cũng như nguy cơ đối với sức khỏe trẻ.

Sữa công thức có thể được chế biến từ sữa động vật như bò, dê. Ảnh: Babylifeindia.

Sữa công thức bao gồm những gì?

Theo TS.BS Lê Thị Hải - nguyên Giám đốc Trung tâm Dinh dưỡng (Viện Dinh dưỡng Quốc gia) - sữa công thức có thể được chế biến từ sữa động vật (bò, dê) với thành phần tương tự sữa tươi như chất đạm, chất béo, vitamin, khoáng chất…

Tuy nhiên, loại sữa này bắt buộc phải qua một công đoạn sấy, hun khô và tách các chất để phù hợp với từng độ tuổi đồng thời thêm những thành phần để gần giống với sữa mẹ nhất.

Khi sản xuất sữa công thức, các doanh nghiệp thường đánh số 1-2-3-4 tùy theo hàm lượng đạm phù hợp với từng lứa tuổi của trẻ. Trẻ càng lớn nhu cầu đạm càng cao. Ngược lại, trẻ nhỏ nếu dùng sữa có hàm lượng đạm cao sẽ bị rối loạn tiêu hóa, táo bón. Do đó, việc lựa chọn sữa công thức không đơn giản.

Chuyên gia cũng lưu ý sữa công thức đã được tiệt trùng nên chỉ cần pha với nước ấm. Nếu các mẹ dùng nước sôi trên 60 độ sẽ làm phá hủy các vitamin và khoáng chất.

Không thể thay thế sữa mẹ

“Đối với trẻ dưới 6 tháng, sữa mẹ luôn là tốt nhất. Sữa công thức dù có cố gắng bắt chước cũng không thể bằng sữa mẹ”, bác sĩ Hải khẳng định.

Theo chuyên gia dinh dưỡng, sữa mẹ là thức ăn hoàn chỉnh, thích hợp nhất đối với trẻ vì trong đó có đủ năng lượng và chất dinh dưỡng cần thiết như đạm, đường, mỡ, vitamin và muối khoáng với tỷ lệ thích hợp, phù hợp cho sự hấp thụ và phát triển cơ thể trẻ.

Bú mẹ, trẻ sẽ lớn nhanh, phòng nguy cơ suy dinh dưỡng. Sữa mẹ chứa nhiều chất kháng khuẩn, tăng cường sức đề kháng cho trẻ, chống các bệnh đường ruột và bệnh nhiễm khuẩn. Sữa mẹ có kháng thể là yếu tố bảo vệ cơ thể trẻ không một thức ăn nào có được. Nhờ đó, trẻ được bú sữa mẹ sẽ ít mắc bệnh.

Không cho trẻ dưới 2 tuổi dùng sữa tươi

Theo BS Hải, sữa bò dành cho con bê, em bé sinh ra chỉ nặng 3 kg trong khi con bê con sinh ra nặng hơn 10 kg - gấp 3 lần đứa trẻ nên lượng đạm trong sữa bò phải gấp 3 lần so với sữa mẹ mới đáp ứng được nhu cầu dành cho bê con.

Thông thường, sữa mẹ chỉ có 2 gram protein/100 ml sữa, nhưng trong sữa bò tươi có đến 3,5 gram proterin/100 ml sữa.

Do đó, em bé sơ sinh không được dùng sữa bò tươi để tránh ảnh hưởn đến đường tiêu hóa, táo bón, thậm chí rối loạn chức năng thận. Sữa bò tươi chỉ dùng khi trẻ trên 2 tuổi. Trong trường hợp mẹ thiếu sữa hoặc không thể cho con bú, bạn nên cho trẻ uống sữa công thức theo đúng lứa tuổi.