Năm 2011, UBND tỉnh Quảng Bình có Quyết định số 3079/QĐ-UBND ngày 26/11/2011 về việc "Phê duyệt Dự án cung cấp điện bằng năng lượng mặt trời cho các bản của 10 xã điện lưới quốc gia không đến được” sử dụng nguồn vốn vay ODA Hàn Quốc, theo đó mục tiêu của dự án theo phê duyệt là cấp điện cho các hộ gia đình thuộc các thôn, bản và các cơ quan đơn vị dịch vụ công như UBND xã, Đồn Biên phòng, Trường học, Trạm xá, Trạm Kiểm âm… cùng các thiết chế văn hoá trong vùng núi, rẻo cao, dọc trên 170 km biên giới Việt – Lào.

Hệ thống trạm Dự án cung cấp điện bằng năng lượng mặt trời chỉ vừa mới được nghiệm thu tại xã Thượng Trạch

Theo báo cáo của UBND tỉnh Quảng Bình, Dự án Cung cấp điện bằng năng lượng mặt trời tỉnh Quảng Bình có tổng công suất lắp đặt 763,25 Kwp với mức đầu tư hơn 13,7 USD từ nguồn vốn ODA của Quỹ Hợp tác phát triển kinh tế Chính phủ Hàn Quốc và vốn đối ứng của Chính phủ Việt Nam. Dự án nhằm cung cấp điện cho các bản thuộc những xã mà điện lưới Quốc gia không đến được. Với gói thầu số 7 Dự án Cung cấp điện bằng năng lượng mặt trời tỉnh Quảng Bình, đến nay nhà thầu KT Corporation (Hàn Quốc) đã hoàn thành lắp đặt 385 điểm cấp điện năng lượng mặt trời và bàn giao đưa vào sử dụng hệ thống điện tại các xã: Thượng Trạch, Tân Trạch, Sơn Trạch (Bố Trạch); Trọng Hóa (Minh Hóa); Ngân Thủy (Lệ Thủy).

Điều đáng nói là, dự án này chỉ mới vừa nghiệm thu trước ngày 30/4 và đến nay vẫn chưa có văn bản cũng như quy định về việc thu tiền điện. Tuy nhiên, ngày 29/5, UBND xã Thượng Trạch đã dùng phiếu thu nội bộ không có mã số thuế mà chỉ có đóng dấu của UBND gửi thông báo đến các hộ dân, hộ kinh yêu cầu nộp tiền với lý do tạm thu tiền điện tháng 5.

UBND xã Thượng Trạch dùng phiếu thu nội bộ để thu tiền điện

Cụ thể tại phiếu thu mà UBND xã gửi cho hộ Hoàng Xuân Hùng, Bản 51 vào ngày 29/5, yêu cầu nộp 250.000 đồng, người lập phiếu thu là Trần Đình Khánh.

Theo một hộ kinh doanh tại xã Thượng Trạch cho biết, trước đó vào tháng 5 họ có nhận được thông báo từ UBND xã về việc nộp tiền điện lên đến 350.000 đồng/tháng, do thấy quá cáo nên phản ánh lên UBND xã thì họ hạ xuống chỉ còn 250.000 đồng.

Việc UBND xã gửi thông báo yêu cầu dân nộp tiền điện, ông Đinh Hợp - Chủ tịch UBND xã Thượng Trạch, cho biết: “Dân chỉ thu 39.000 đồng một tháng, thu ở đây thu 3 mức cả trường tiểu học và trường mầm non cái này có hướng dẫn cụ thể. Có phát phiếu cho một số hộ kinh doanh. Bên ngành điện tạm thu, nhưng họ nói thu cao quá nên hoãn đã. Anh làm điện nói thu tạm, nhưng sau nói thu nhiều quá, phiếu đó thu lại. Vận hành họ thu chứ anh không biết, do quân đó làm hết, mấy anh đó làm ở xã nhưng hợp đồng với điện. Có văn bản hướng dẫn tạm thu, thu bao nhiêu tôi cũng không hiểu, còn dùng phiếu thu của UBND như vậy tôi cũng không biết”.

Hiện nay vẫn chưa có văn bản cụ thể nào về việc đồng ý cho thu tiền điện Dự án cung cấp điện bằng năng lượng mặt trời

Ông Hợp nói là có văn bản hướng dẫn tạm thu nhưng lại không cung cấp được văn bản hay hồ sơ chứng từ liên quan đến việc cho thu tiền điện Dự án cung cấp điện bằng năng lượng mặt trời.

Dự án cung cấp điện bằng năng lượng mặt trời được xây dựng nhằm nâng cao đời sống kinh tế – xã hội, góp phần xoá đói giảm nghèo, đảm bảo an sinh xã hội, an ninh biên giới Quốc gia đồng thời giảm thiểu các tác động tiêu cực vào môi trường trong vùng sinh thái di sản thiên nhiên thế giới Phong Nha- Kẻ Bàng. Do vậy, sau khi hệ thống này được nghiệm thu đưa vào sử dụng người dân hai xã vùng biên giới Tân Trạch và Thượng Trạch rất vui mừng, phấn khởi, thế nhưng chỉ mới đi vào hoạt động một số trạm tại xã Tân Trạch đã bị hư hỏng, không những vậy UBND xã Thượng Trạch còn tự đề ra mức thu tiền điện rồi yêu cầu người dân nộp khi chưa có quy định cụ thể.

Trao đổi với PV, về vấn đề một số trạm điện năng lượng mặt trời gặp sự cố hư hỏng, ông Nguyễn Chí Sỹ - Bí thư Đảng ủy xã Tân Trạch, cho biết: “Ở đây có 5 trạm, vừa rồi có một trạm bị hư hỏng nhưng sau đó điện họ nửa tháng mới thấy lên khắc phục rồi, cái này do dân họ dùng quá công suất nên nó bị hư và đang quá trình bảo hành. Nhưng chắc chắn cái điện ni sẽ không dùng được lâu, thấy độ tích điện không ăn thua mấy, nhưng cơ bản giờ vẫn đang dùng tốt cả. Sử dụng điện từ năm ngoái, chỉ mới nghiệm thu đây thôi, tạm thời đang cho sử dụng. Hiện tại Tân Trạch vẫn chưa thu tiền điện, chỉ mới chuẩn bị triển khai thôi, phải có hướng dẫn của tỉnh, của huyện rồi phải có đồng hồ, mà đồng hồ không có, khoản tiền này giờ thu thì thu như răng được. Thu rồi phải chuyển về Kho bạc, thu chi Thanh tra họ về kiểm tra rồi phúc tạp, cái này phải có quy định chung đã, phải có hướng dẫn phiếu thu Nhà nước”.

Để rõ hơn về việc thu tiền điện Dự án cung cấp điện bằng năng lượng mặt trời, PV Báo TN&MT đã liên hệ với UBND huyện Bố Trạch, nắm thêm thông về sự việc này. Trao đổi với PV qua điện thoại, ông Hà Vĩnh Trung - Phó chủ tịch UBND huyện Bố Trạch, tỏ ra khá bất ngờ: “Cái này anh cũng chưa rõ lắm, cái này chắc bọn tự động làm chứ đã ai duyệt mô. Anh cũng chưa rõ lắm vì nó liên quan đến dự án của tỉnh, có chi để anh cho anh em kiểm tra lại, rồi sẽ thông tin lại”.

Tác giả: Hồng Thiệu

Nguồn tin: Báo Tài nguyên và Môi trường