Thành tích kỷ lục nhưng tái cơ cấu chưa đồng bộ, thị trường vẫn còn nhiều biến động

Sáng 3/1, tại Hà Nội, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã tổ chức Hội nghị trực tuyến tổng kết năm 2018 và triển khai kế hoạch 2019.

Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc chủ trì Hội nghị trực tuyến tổng kết năm 2018 và triển khai kế hoạch 2019.tổng kết ngành nông nghiệp

Năm 2018 là năm thành công với ngành nông nghiệp khi hầu hết mọi chỉ tiêu đều vượt kế hoạch, cao hơn năm trước. GDP nông lâm thủy sản tăng 3,76%, đạt mức cao nhất trong 7 năm gần đây. Giá trị sản xuất tăng 3,86%, tỷ lệ che phủ rừng đạt 41,65%, tỷ lệ xã đạt chuẩn nông thôn mới đạt 42,4%. Tổng kim ngạch xuất khẩu ước đạt 40,02 tỷ USD, tăng 9,6% so với năm 2017, thặng dư thương mại đạt 8,72 tỷ USD.

Đặc biệt, trong năm, thị trường xuất khẩu nông sản đã rộng mở hơn rất nhiều. Đáng chú ý, một số sản phẩm chăn nuôi bước đầu đã xuất khẩu, như thịt lợn đông lạnh chính ngạch sang Myanmar, thịt gà sang Nhật Bản. Xuất khẩu thủy sản và lâm sản đồ gỗ vượt 9 tỷ USD. Với ngành lâm nghiệp, Việt Nam và EU đã chính thức ký kết VPA/FLEGT về nguồn gốc gỗ hợp pháp, mở ra triển vọng thị trường cho năm 2019 rất lớn.

Trong năm, ngành nông nghiệp đã tổ chức 15 hội chợ triển lãm về nông nghiệp. Tháo gỡ khó khăn, vướng mắc thị trường, nhất là những thị trường lớn và các mặt hàng thịt bò, sữa vào Malaysia; thịt lợn, gà, trứng vào Singapore; thịt lợn, sữa, thủy sản, gạo vào Trung Quốc; thịt gà vào Nhật Bản, thịt lợn đông lạnh vào Myanmar; vú sữa vào Hoa Kỳ; chôm chôm vào New Zealand; chanh leo vào EU...Hầu hết nông sản được tiêu thụ kịp thời, giá ở mức có lợi cho nông dân.

Theo Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường, năm 2018, ngành nông nghiệp đã đạt được kết quả cao, toàn diện, tạo sự chuyển biến rõ nét, thực chất hơn về 3 đột phá chiến lược, cơ cấu lại ngành gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng và xây dựng nông thôn mới.

Mặc dù vậy, Bộ trưởng cũng thừa nhận, ngành nông nghiệp nước ta vẫn còn những hạn chế, yếu kém và nhiều thách thức cần tập trung khắc phục trong thời gian tới.

Thứ nhất, cơ cấu lại nông nghiệp triển khai chưa đồng đều ở các địa phương; tổ chức sản xuất liên kết theo chuỗi giá trị chưa trở thành phổ biến, kinh tế hộ nhỏ lẻ vẫn chiếm tỷ trọng cao và tiếp tục bộc lộ những hạn chế, yếu kém cản trở quá trình sản xuất hàng hóa quy mô lớn. Công nghiệp chế biến sâu chưa phát triển.

Thứ hai là thị trường tiêu thụ ngày càng biến động, nguy cơ rủi ro, trong khi năng lực quản trị, công tác dự báo cung, cầu còn bất cập. Việc “giải cứu” thịt lợn, giá thịt lợn có thời điểm tăng rất cao là bài học sâu sắc trong công tác chỉ đạo. Chưa giải quyết dứt điểm việc gỡ “Thẻ vàng” của EC đối với đánh bắt hải sản.
Thứ ba, dịch bệnh trên cây trồng, vật nuôi luôn tiềm ẩn nguy cơ bùng phát, quản lý ATTP vẫn rất khó khăn, phức tạp.

Thứ tư, khoảng cách chênh lệch về kết quả xây dựng nông thôn mới giữa các vùng, miền khá lớn.

Chính vì những khó khăn đó, Bộ trưởng Cường kỳ vọng, năm 2019 sẽ là năm bứt phá để hoàn thành Kế hoạch 5 năm 2016 – 2020. Mục tiêu mà ngành nông nghiệp đặt ra là xây dựng nền nông nghiệp thông minh, hội nhập quốc tế, thích ứng với biển đổi khí hậu, nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững, gắn với xây dựng nông thôn mới phồn vinh và văn minh.

Chất lượng là yếu tố hàng đầu

Chủ trì hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đánh giá cao những thành tựu mà ngành nông nghiệp và phát triển nông thôn đã gặt hái được trong năm 2018 song Thủ tướng cũng nhấn mạnh, ngành nông nghiệp còn nhiều bất cập cần tháo gỡ.

Được biết, trong năm 2019, toàn ngành nông nghiệp phấn đấu đạt tốc độ tăng trưởng GDP trên 3,0%, giá trị sản xuất trên 3,11%; kim ngạch xuất khẩu trên 43 tỷ USD. Dẫn lại chỉ đạo của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng tại Hội nghị Chính phủ với địa phương mới đây “năm 2019 phải hơn năm 2018 về mọi mặt”, Thủ tướng đặt câu hỏi: “Năm nay xuất khẩu 40 tỷ USD thì sang năm phải hơn vậy, phải 42-43 tỷ USD. Chủ trương mới nào cần được thực hiện để có được sự phát triển hơn đó?”

Thủ tướng đặt vấn đề nút thắt trong ngành nông nghiệp hiện nay là gì, ngoài nút thắt về đất đai thì còn nút thắt nào cần tháo gỡ. "Nhiều khi chúng ta tháo gỡ nhưng tháo gỡ không đến nơi đến chốn, chưa đúng chỗ thì nông nghiệp khó phát triển", Thủ tướng nhắc nhở.

Do đó, Thủ tướng yêu cầu nhiệm vụ trong năm 2019 là tập trung tháo gỡ nút thắt, hướng tới xuất khẩu để năm 2019 tiếp tục vượt lên hơn năm 2018, đặc biệt là các nút thắt về đất đai, giá cả nông sản, đầu ra, lợi nhuận cho bà con nông dân, thách thức hội nhập…

Đặc biệt, trong bối cảnh hàng loạt hiệp định thương mại tự do đã được ký kết, Thủ tướng yêu cầu phải nâng cao chất lượng nông sản. “Nói thị trường - thị trường và thị trường cũng phải nói tới chất lượng - chất lượng và chất lượng, nhất là khi gia nhập các hiệp định thương mại tự do”, Thủ tướng nhấn mạnh.

Theo Thủ tướng, việc gỡ các nút thắt không chỉ giải quyết vấn đề an toàn thực phẩm cho 100 triệu dân, bảo vệ người dân khỏi nền nông nghiệp “bẩn” mà còn hướng tới xuất khẩu. Muốn vậy, phải hướng tới phát triển nông nghiệp hữu cơ, nông nghiệp sạch.

Tác giả: T.L

Nguồn tin: Báo Đầu tư