Chiều muộn, cái lạnh se sắt càng khiến tấm thân gầy gò của người đàn bà mới ngoài 40 tuổi nhưng có ngót nửa chặng đường đời sống trong khổ cực, đắng cay, càng trở nên queo quắt. Mỗi khi có ai đó hỏi đến chuyện bị lừa bán sang Trung Quốc, nước mắt chị T.T.Th. lại chực trào ra trên khuôn mặt già nua trước tuổi.
Tưởng trở về quê hương sau 21 năm biền biệt bên xứ người là được hạnh phúc, yên ổn; nhưng lòng người mẹ ấy vẫn canh cánh nỗi lo bởi chị còn đưa về 4 người con do chị rứt ruột đẻ ra khi chung sống cùng người đàn ông Trung Quốc. Nhìn các con chị Th. lại xót xa. Các con trở về cùng mẹ nhưng không tên, không hộ khẩu, không hộ tịch, không giấy tờ tùy thân nên chị luôn nơm nớp lo các con bị trục xuất.
21 năm tủi nhục nơi xứ người
Hơn 20 năm đã trôi qua nhưng cái ngày định mệnh chị bị bán sang Trung Quốc vẫn không bao giờ phai mờ trong ký ức của chị.
Chị kể: “Tháng 2/1995, tôi được một người bạn cùng quê rủ lên Lạng Sơn đi hái chè thuê. Tưởng rằng sẽ kiếm được công việc, có thêm chút tiền phụ giúp gia đình, thế nhưng khi đến Lạng Sơn, rồi qua cửa khẩu sang Trung Quốc tôi mới biết mình bị lừa bán. Đó cũng là khởi đầu cho chặng đường dài đầy tủi nhục suốt hơn hai mươi năm qua. Sang đất Trung Quốc tôi bị đưa sâu vào nội địa ở xã Ruần Nần, huyện Reèng Coóng (Reèng Sắn), tỉnh Quảng Đông làm vợ một người dân tộc Hán sinh năm 1958 tên Voòng Nhất Sèng...”.
“Khu vực tôi ở là một vùng rừng núi, đường xá đi lại khó khăn. Người chồng của tôi trước đây từng bỏ tiền mua hai người về làm vợ, tuy nhiên hai người phụ nữ ấy đều chỉ sống được một thời gian ngắn rồi bỏ trốn. Chính vì vậy khi đưa tôi về làm vợ, ông ta và gia đình quản thúc rất chặt chẽ. Làm gì không vừa ý đều bị hành hạ dã man, thậm tệ. Không chỉ có tôi bị mua về làm vợ, ở những thung lũng gần đấy còn có nhiều người phụ nữ khác cũng bị lừa bán sang đây” – chị Th. nhớ lại.
Tưởng trở về quê hương sau 21 năm biền biệt bên xứ người là được hạnh phúc, yên ổn; nhưng lòng người mẹ ấy vẫn canh cánh nỗi lo bởi chị còn đưa về 4 người con do chị rứt ruột đẻ ra khi chung sống cùng người đàn ông Trung Quốc. Nhìn các con chị Th. lại xót xa. Các con trở về cùng mẹ nhưng không tên, không hộ khẩu, không hộ tịch, không giấy tờ tùy thân nên chị luôn nơm nớp lo các con bị trục xuất.
21 năm tủi nhục nơi xứ người
Hơn 20 năm đã trôi qua nhưng cái ngày định mệnh chị bị bán sang Trung Quốc vẫn không bao giờ phai mờ trong ký ức của chị.
Chị kể: “Tháng 2/1995, tôi được một người bạn cùng quê rủ lên Lạng Sơn đi hái chè thuê. Tưởng rằng sẽ kiếm được công việc, có thêm chút tiền phụ giúp gia đình, thế nhưng khi đến Lạng Sơn, rồi qua cửa khẩu sang Trung Quốc tôi mới biết mình bị lừa bán. Đó cũng là khởi đầu cho chặng đường dài đầy tủi nhục suốt hơn hai mươi năm qua. Sang đất Trung Quốc tôi bị đưa sâu vào nội địa ở xã Ruần Nần, huyện Reèng Coóng (Reèng Sắn), tỉnh Quảng Đông làm vợ một người dân tộc Hán sinh năm 1958 tên Voòng Nhất Sèng...”.
“Khu vực tôi ở là một vùng rừng núi, đường xá đi lại khó khăn. Người chồng của tôi trước đây từng bỏ tiền mua hai người về làm vợ, tuy nhiên hai người phụ nữ ấy đều chỉ sống được một thời gian ngắn rồi bỏ trốn. Chính vì vậy khi đưa tôi về làm vợ, ông ta và gia đình quản thúc rất chặt chẽ. Làm gì không vừa ý đều bị hành hạ dã man, thậm tệ. Không chỉ có tôi bị mua về làm vợ, ở những thung lũng gần đấy còn có nhiều người phụ nữ khác cũng bị lừa bán sang đây” – chị Th. nhớ lại.
Chị Th. cùng con gái lớn đang kể lại câu chuyện cuộc đời mình
Trong 8 năm (1996 - 2004) chị Th. sinh được 4 người con (1 trai, 3 gái) cho nhà chồng. Năm 1996 khi đứa con trai đầu lòng mới được mấy tháng tuổi, chị đã từng bế con bỏ trốn khỏi nhà chồng nhưng đi chưa được bao xa thì bị chồng và gia đình chồng phát hiện bắt lại, rồi bị đánh đập, hành hạ nhẫn tâm.
Cũng từ đấy, rất nhiều lần chị tìm cơ hội bỏ trốn về Việt Nam nhưng đều không thành. Cay đắng tủi nhục, nguồn sống của chị trong hơn 20 năm đó chính là 4 người con mang một nửa dòng máu Trung Quốc.
Do không có hôn thú hợp pháp nên chị Th. không được nhập quốc tịch Trung Quốc, mấy người con của chị chỉ học được vài lớp rồi bỏ. Ngày nào cũng vậy, chị phải làm việc quần quật từ sáng đến tối mịt để kiếm sống; sáng sớm phải dậy sớm lo nấu nướng sau đó mang cơm đi làm nương rẫy đến tận chiều muộn.
Nỗi lo khi trở về Việt Nam
Năm 2008, chồng chị Th. qua đời, chị Th. lại nghĩ cách trốn về Việt Nam. Vì thương con chị quyết tâm mang theo cả 4 con về cùng.
Chị kể: “Dành dụm được số tiền ít ỏi từ những ngày làm dâu nhà chồng, trong một lần gia đình nhà chồng không để ý, cả 5 mẹ con gom góp quần áo vượt hơn 30km đường rừng trong đêm để ra bến xe Reèng Coóng.
Từ huyện Reèng Coóng (tỉnh Quảng Đông, Trung Quốc), ngồi xe đò mấy đêm chúng tôi lên TP Đông Hưng thuộc tỉnh Quảng Tây, sau đó hỏi thăm đường về cửa khẩu Móng Cái (Việt Nam), rồi đi thuyền vượt biên về nước. Đến 7/9/2016 thì về đến nhà, kết thúc 21 năm làm dâu xứ người đầy khổ đau, tủi nhục...”.
4 người con của chị Th. khi còn sống bên Trung Quốc.
Trở về nước đã nhiều tháng nay nhưng chị Th. lúc nào cũng sống trong lo âu bởi cả 5 mẹ con đều là những người "vô danh", không tên tuổi, không hộ khẩu, hộ tịch... Hiện chị Th. đã làm đơn xin khôi phục lại hộ khẩu và xin nhập quốc tịch cho các con để con cái chị có tên tuổi, danh phận.
Không những lo lắng về thân phận, chị Th. còn lo lắng về miếng cơm manh áo. Cuộc sống của mẹ con chị từ ngày trở về vô cùng khó khăn, do bất đồng ngôn ngữ nên con cái chị cũng chưa thể đi làm để kiếm kế sinh nhai.
“Tôi có nhận thêm mấy sào ruộng để làm còn mấy đứa con thì do bất đồng ngôn ngữ nên cũng chỉ quẩn quanh trong nhà, thêm phần nữa tâm lý chúng còn đang hoảng loạn. Đêm đến, sau những ngày làm việc mệt nhọc tôi lại dành chút thời gian dạy tiếng Việt cho bọn nhỏ, cũng chỉ mong sao chúng sớm thông thạo, hòa nhập với mọi người rồi kiếm được việc làm ổn định để sinh sống” – chị Th. cho biết.
Đêm xuống, chị lại dạy các con học tiếng Việt, mong các con sớm hòa nhập với cuộc sống mới.
Ông Lê Đình Quang, Phó Trưởng công an xã Đông Lĩnh cho biết: “Ngày 7/9 địa phương nhận được thông tin chị Th. trở về cùng với 4 đứa con sau 21 năm mất tích. Sau khi nắm bắt tình hình, chúng tôi được biết chị Th. bị lừa bán qua Trung Quốc làm vợ từ năm 1995. Bốn người đi cùng, chị Th. khai là con của chị với người đàn ông Trung Quốc. Các cháu đều đã lớn, cháu nhiều tuổi nhất là 20 và nhỏ nhất là 12 tuổi”.
Cũng theo ông Quang, đây là vấn đề rất nhạy cảm cần phải xác minh cụ thể, cặn kẽ vì muốn nhập quốc tịch không đơn giản, chưa nói đến việc những người con chị Th. không có giấy tờ gì cả, trong đó có 2 người đã trên 18 tuổi.
“Chúng tôi cũng đã tạo điều kiện hết mức nhưng sự việc ngoài tầm giải quyết của chính quyền địa phương. Hiện tại chúng tôi đã báo cáo sự việc lên cấp trên xin hướng giải quyết. Hiện nay Công an TP, công an tỉnh cũng đã nhiều lần cử người về xác minh, làm rõ thêm thông tin để đưa ra hướng xử lý” – ông Quang cho biết thêm.
Tác giả bài viết: Nguyễn Thùy
Nguồn tin: 
