Việt Nam trong vài năm trở lại đây vẫn được đánh giá là một trong những thị trường bia lớn nhất Châu Á.
Báo cáo tình hình phát triển công nghiệp, thương mại của Bộ Công Thương cho biết, sản lượng bia năm 2016 của Việt Nam là 3,788 tỷ lít bia. Như vậy, tính trung bình mỗi người Việt uống 42 lít bia, tăng khoảng 4 lít so với năm ngoái.
Bộ Công Thương đánh giá mức sản xuất và tiêu thụ của các nhà máy bia trong nước cả năm 2016 tăng chậm ở mức 9,3% và chỉ bằng 85,6% kế hoạch năm. Việc tăng thuế tiêu thụ đặc biệt thêm 5%, lên mức 55% từ tháng 1/2016 là nguyên nhân khiến sản lượng sản xuất, tiêu thụ của các doanh nghiệp tăng không như kỳ vọng trong năm qua.
Trong khi đó, các doanh nghiệp sản xuất trong nước gặp khó khăn khi phải tăng giá bán sản phẩm để bù đắp chi phí, thuế. Ngoài ra, do phải nộp ngân sách tăng và bị truy thu thuế từ những năm trước theo yêu cầu của Bộ Tài chính và Kiểm toán Nhà nước... cũng khiến các doanh nghiệp bia trong nước gặp khó khăn nhất định trong cân đối dòng tiền.
Hiện mức thuế tiêu thụ đặc biệt áp đối với mặt hàng bia là 55% và sẽ tăng lên 65% sau một năm nữa, nhưng sức tiêu thụ bia trong nước vẫn không ngừng tăng. Dự báo năm 2017 sản lượng sản xuất của ngành bia trong nước đạt khoảng 3,988 tỷ lít, tăng 10% so với 2016.
Ngành bia đặt mục tiêu đến năm 2020, cả nước sản xuất 4,1 tỷ lít bia, đến 2035 sản xuất 5,5 tỷ lít bia. Theo một thống kê, trong năm 2015 ước tính sản lượng bia đạt 3,4 tỷ lít, tăng 40,72% so với năm 2010 (2,416 tỷ lít).
Với mức tiêu thụ hàng tỷ lít bia mỗi năm, Việt Nam trong vài năm trở lại đây vẫn được đánh giá là một trong những thị trường bia lớn nhất Châu Á. Theo cơ quan nghiên cứu ngành bia Canadean, năm 2015, lượng bia tiêu thụ tại Việt Nam là 41 lít/người, chỉ sau Hàn Quốc và Nhật Bản tại Châu Á, với mức tăng trưởng kép hàng năm trong 10 năm qua là 6,4% và 5 năm qua là 5,7%. Lý do khiến một nước đang phát triển như Việt Nam trở thành thị trường lớn đối với bia là thức uống này được đặc biệt ưa chuộng tại đây, chiếm đến 94% lượng tiêu thụ đồ uống có cồn.
Giới phân tích cho rằng, thị trường bia Việt Nam sẽ tiếp tục tăng trưởng nhờ dân số trẻ và thu nhập tăng. Với dân số có tuổi trung bình là 30 tuổi và kinh tế tăng trưởng mạnh, dự báo, sản lượng ngành bia Việt Nam trong 5 năm tới sẽ tăng trưởng 4%-5%/ năm.
Hiện phần lớn thị phần bia Việt Nam là do bốn doanh nghiệp lớn nhất thị trường thống lĩnh. Trong đó, Habeco, Hue Brewery (do Carlsberg sở hữu 100%) và Sabeco lần lượt là các doanh nghiệp thống lĩnh thị trường miền Bắc, Trung, và Nam; trong khi Heineken NV dẫn đầu phân khúc cao cấp. Trên cơ sở thông tin do các doanh nghiệp này công bố, VSCS ước tính các công ty trên chiếm 90% tổng sản lượng. Phần còn lại thuộc về các doanh nghiệp nước ngoài còn tương đối mới như Sapporo và AB InBev, và các doanh nghiệp khác trong nước như Masan Brewery.
Phân khúc cao cấp vừa túi tiền tăng trưởng mạnh nhất trong vài năm qua, với thương hiệu Saigon Special của Sabeco và đặc biệt là thương hiệu Tiger của Heineken NV. Trong khi đó, Carlsberg duy trì được thị phần nhờ vị thế vững chắc tại miền Trung, còn Habeco mất dần thị phần do không thành công tại phân khúc cao cấp trong khi tiếp thị và xây dựng thương hiệu kém.
Các doanh nghiệp nước ngoài mới gia nhập thị trường như Sapporo và AB InBev vẫn chưa đạt được kết quả đáng kể. Tuy nhiên, việc các doanh nghiệp này đang tích cực thực hiện tiếp thị khiến cạnh tranh tại các thành phố lớn trở nên gay gắt.
Việt Nam luôn xếp thứ hạng cao về tiêu thụ bia, rượu bình quân khi đem so sánh với bạn bè trong khu vực. Tuy nhiên, khi tính về tổng thu nhập quốc nội (GDP) và thu nhập bình quân/người (GDP/người) thì Việt Nam lại thua xa với các nước châu Á như Nhật Bản, Nga, Hàn Quốc, Trung Quốc. Thậm chí, chỉ xếp thứ 8/10 trong cộng đồng các nước ASEAN.
Theo những thông tin công bố trước đó, lượng rượu bia trung bình sử dụng trên thế giới không tăng trong 10 năm qua, trong khi đó ở Việt Nam lại tăng trưởng theo đường thẳng đứng. Bộ Y tế từng phát đi thông báo, mức độ tiêu thụ bia rượu của người Việt Nam trong 10 năm trở lại đây đã tăng gấp 2 lần. Dự báo đến năm 2025, sẽ tăng lên đến 7 lít/người/năm. Tỷ lệ tiêu thụ bia rượu của Việt Nam hiện nằm trong Top 25 của thế giới.
Đến nay cả nước có khoảng 129 cơ sở sản xuất bia; trong 63 tỉnh thành phố trên cả nước hiện nay chỉ có 20 tỉnh là không có cơ sở sản xuất bia. Sản lượng sản xuất của các cơ sở sản xuất tập trung ở các tỉnh thành phố lớn như TPHCM, Hà Nội, Thừa Thiên - Huế... với sản lượng lên tới 4,8 tỷ lít bia/năm, đủ cung ứng cho thị trường trong nước. Tuy nhiên, Việt Nam vẫn nhập khẩu khoảng 3 triệu lít bia mỗi năm và xuất khẩu trên 70 triệu lít.
Tác giả bài viết: Phương Dung
Nguồn tin: 
